ЕБ-БУУнун «Теӊдик нуру» демилгеси зордук-зомбулук көрсөткөндөр үчүн түзөтүү программаларын ишке ашыруу механизмин жакшыртуу боюнча талкуу жүргүзүүдө

2021-ж., 8-October

Бишкек, 2021-ж. 8 -октябрь - Ушул жума күнү, 8 -октябрда, ЕБ менен БУУнун биргелешкен "Теӊдик нуру" демилгесинин алкагында БУУӨП жана ЮНФПА Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлиги жана Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин алдындагы Пробация департаменти менен бирге зомбулук жасагандар үчүн түзөтүү программаларын ишке ашыруу механизмин өркүндөтүү боюнча маселелерди талкуулашты.

Мыйзамга ылайык, үй -бүлөлүк зордук -зомбулук көрсөткөн адамдар келечекте ушундай иштерди болтурбоо үчүн милдеттүү түрдө түзөтүү программасынан өтүшү керек. Бирок, чындыгында, мындай программаларды ишке ашыруу механизми ченемдик базаны, кызматтарды көрсөтүү стандарттарын жана ведомстволор аралык өз ара аракеттенүүнү жакшыртууну талап кылат.

Расмий маалымат боюнча, Кыргызстанда жыл башынан бери үй -бүлөлүк зомбулуктун 7665 учуру катталган, бул өткөн жылдын ушул мезгилине салыштырмалуу 30 пайызга көп. Бирок иштердин 10 пайызы гана сотко өткөн.

"Биз, Пробация департаменти катары, түзөтүү программасын ишке ашырууга кызыкдарбыз, анткени практика көрсөткөндөй, бул демилге үй-бүлөлүк жана гендердик зомбулуктун алдын алат жана жалпысынан зомбулукту кыскартуунун комплекстүү чараларынын бир бөлүгү болуп саналат." - деп белгиледи Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин Пробация департаментинин директорунун орун басары Данияр Молдокул уулу.

"Бүгүнкү талкуу Кыргыз Республикасынын "Үй -бүлөлүк зомбулуктан сактоо жана коргоо жөнүндө" мыйзамын инвентаризациялоо процессинин алкагында кайра каралышына байланыштуу абдан актуалдуу, анткени макулдашылган сунуштар жаңы редакциянын негизин түзүп, Пробация департаментине сяыктуу жаӊы субъекттерди киргизүү менен, жергиликтүү укук колдонуу практикасы да эске алынат." - деп белгиледи Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин гендердик саясат жана үй -бүлөлүк зомбулуктан коргоо бөлүмүнүн жетектөөчү адиси Жазгүл Эгемназарова.

Толкун Тюлекова, КРнын Кризистик борборлорунун ассоциациясынын аткаруучу директору: “Учурдагы кырдаал - бул жооптуу мамлекеттик органдардын үй -бүлөлүк зомбулуктун кесепеттерине болгон жообу, жана бул мамлекеттик бюджеттен келтирилген чоң экономикалык жоготуулар. ПРООНдун изилдөөсүнө ылайык, үй -бүлөлүк зомбулуктун кесепетинен адам өлтүрүү боюнча катталган 15 учурдун чыгымдар 42 863 070 сомду түзгөн, ал эми зомбулуктун алдын алуу жана чукул чара көрүү үчүн мамлекетке жылына орто эсеп менен 25 492 млн сом керектелет ».

Тараптар жолугушууда түзөтүү программасын ишке ашыруунун укуктук негиздерин, анын максаттары менен милдеттерин, ошондой эле практикалык ишке ашыруу маселелерин, анын ичинде кайра багыттоону, Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлиги менен Ички иштер министрлигинин ортосундагы өз ара аракеттенүүнү талкуулашты. Жолугушуунун жыйынтыгында, Кыргыз Республикасында үй -бүлөлүк зомбулукту азайтуу боюнча бирдиктүү чараларды иштеп чыгуу үчүн бардык кызыкдар тараптардын ортосунда кеңири консультацияларды өткөрүүнү улантуусу сунушталды.

 

ЕБ-БУУнун «Теӊдик нуру» демилгеси жөнүндө

2020-жылдын январь айында Кыргыз Республикасынын Өкмөтү, ЕБ жана БУУ менен өнөктөштүктө аялдарга жана кыздарга карата зомбулуктун бардык түрлөрүн жок кылуу үчүн глобалдык «Теӊдик нуру» демилгеси (Spotlight Initiative) боюнча көп жылдык өлкөлүк программаны ишке киргизди. Программанын максаты - Кыргызстандагы бардык аялдар жана кыздардын, өзгөчө аялуу катмарындагы турган, зордук -зомбулуксуз жашоо шарттарын түзүү. Программа интеграцияланган саясаттын жана мыйзамдардын комплексин, институттарды чыңдоону, зомбулуктун алдын алууну, зомбулуктан жабыркагандарга кызмат көрсөтүүнү, сапаттуу маалыматтарды чогултууну жана аялдар кыймылын жана жарандык коомду колдоону камтыйт. Программаны БУУнун беш агенттиги (БУУ Аялдар, ЮНФПА, БУУӨП, ЮНИСЕФ жана БУУ БКБ) Кыргыз Республикасындагы БУУнун Туруктуу Координаторунун жалпы жетекчилиги астында ишке ашырат.

Медиа байланыштар:

Чынтемир Калбаев

БУУӨПтүн байланыш боюнча адиси

chyntemir.kalbaev@undp.org

+996775767605